80’li yılların ortasında, belki de Türkiye tarihinin ilk yazılım ihracatı Netaş tarafından Netaş’ın ana ortağı olan Kanadalı Nortel’e yapılacaktı.
O yıllarda devlet ihracatı arttırabilmek için birtakım teşvik mekanizmaları oluşturmuştu. İhracat yapan firmalara çeşitli geri ödemeler yapılıyordu. Ancak bunu fırsat bilen bazı kötü niyetli kişiler ve şirketler, ihracat yapmadığı halde ihracat yapmış gibi gösterip bu teşviklerden yararlanıyordu. O zamanlar buna “hayali ihracat” deniyordu.
Netaş’ın Nortel’e yaptığı yazılım ihracatı hayali ihracat şüphesiyle gümrük tarafından incelemeye alındı. Bunun sebebi Kanada’ya fiziki bir mal gönderilmemesine rağmen Netaş’a yüklü miktarda ödeme yapılmasıydı. Netaş’tan herhangi bir malın çıkmama sebebi üretilen yazılımın uydu üzerinden Nortel’e gönderilmiş olmasıydı. Aslında bu durum tam da hayali ihracatın tanımına uyan, o zamanlar belki de örneği görülmemiş bir durumdu.
Soruşturma sırasında yapılan işin hayali ihracat olmadığı anlaşılınca daha önce karşılaşılmamış bu belirsizliğe bir çözüm arandı. Mevzuatlara göre gümrükten malın çıkmış olması gerekiyordu. Bunun üzerine, CD’lerin ve disketlerin atası olan teyplere yazılım kayıt edildi ve bu teypler ihraç edilmiş gösterildi. İhracatı yapılan ürünün yazılım değil teyp olduğu gösterilecekti kağıt üzerinde.
Ancak mevzuatlar sebebiyle başka bir problem daha ortaya çıktı. Gümrük, satılan malın birim fiyatının da belirlenmesini istedi. Teyp üzerine kaydedilen yazılımın birim fiyatının hesaplanması gerekiyordu. Bunun üzerine Netaş, gönderilen teyplerin içindeki şeritin boyunu ölçerek toplam fiyatı buna böldü ve yazılımın birim fiyatını metre cinsinden elde edildi. Bu sayede gümrükle yaşanılan sorun mevzuat uygun hale getirildi.
Yani yaklaşık 35 yıl önce Türkiye’nin ilk yazılım ihracatı, bir teybin şeritinin boyu kullanılarak metre cinsinden birim fiyat hesaplandıktan sonra gerçekleştirilebilmişti. Bu sayede Netaş, Türkiye’nin ilk yazılım ihracatını gerçekleştirmenin yanı sıra ülkemizde bu alanda bir mevzuat uygulamasının oluşmasına vesile olmuş oldu.
Kişisel Web Sitesi